Aktualności

Edukacja domowa dla dzieci 5- i 6-letnich – czy to dobre rozwiązanie?

Edukacja domowa w jednych krajach jest popularna, w innych nielegalna. Rodzice przedszkolaka rozpatrują wady i zalety. Dla kogo nauczanie domowe jest dobre?

Edukacja domowa dla dzieci 5- i 6-letnich – czy to dobre rozwiązanie?

Edukacja domowa jest opcją coraz częściej wybieraną przez rodziców w Polsce. Brak akceptacji dla obniżenia wieku szkolnego, krytyka elementarza i złe przygotowanie nauczycieli nasilają to zjawisko. Już wcześniej wiele 7-letnich dzieci nie radziło sobie z wyzwaniami, jakie stawia szkoła. Jak mają poradzić sobie dzieci 6-letnie? Czy edukacja domowa jest rozwiązaniem? Kiedy można ją rozpocząć? Jak połączyć zalety nauczania domowego i szkoły?

Spis treści

Jeśli chcesz zacząć prawidłowo wspierać rozwój i edukację swojego dziecka, to warto w edukacji domowej zastosować metodę potwierdzoną naukowo. W ten sposób:

  • nauczysz czytać, pisać i matematyki,
  • pomnożysz wiedzę i naturalne zdolności, które posiada każde dziecko tj. zdolności matematyczne, językowe i słuch absolutny,
  • rozwiniesz inteligencję, pamięć, wyobraźnię, kreatywność i myślenie operacyjne.

Badania (unikalne na skalę światową) trwały 10 lat, a efektywność metody przekroczyła 90%.

edukacja domowa wady i zalety

Edukacja domowa na świecie

W USA uczy się w domu około 3% wszystkich uczniów, czyli ponad 1,5 miliona dzieci. Rodzice decydują się na nauczanie w domu, aby zapewnić swoim dzieciom odpowiednie wychowanie moralne i religijne, bezpieczne środowisko nauki lub dlatego, że nie są zadowoleni z poziomu nauczania w szkołach.

Na poziom nauczania skarżą się też rosyjscy rodzice wypełniający obowiązek nauki w domu.

W Niemczech i Hiszpanii edukacja domowa jest nielegalna, a w Danii niepopularna i bardzo utrudniona. Powodem jest to, iż państwo pełni kluczową rolę w kształtowaniu młodego człowieka, a naczelnym celem skandynawskiej edukacji jest przygotowanie do życia w społeczeństwie i nauczenie dziecka współpracy. W Polsce i Czechach rodzice znają koncepcję homeschoolingu, ale dotychczas rzadko ją wybierali.

Wady i zalety edukacji domowej

Rodzice obawiają się, że dziecko będzie odludkiem i nie nauczy się funkcjonowania w społeczeństwie. Zwolennicy edukacji domowej twierdzą, że dziecko w domu opanowuje materiał dużo szybciej i ma więcej czasu na zajęcia dodatkowe, gdzie uczy się współpracy w grupie.

Zwolennicy homeschoolingu są przekonani, że szkoła naraża dziecko na przemoc fizyczną i psychiczną. W domu dziecko nie jest poniżane, nie jest zmuszane do wypowiedzi na forum publicznym i dzięki temu później, w dorosłym życiu nie będzie miało oporów przed wypowiedziami publicznymi. Rodzice zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa i kształtują w nim poczucie własnej godności.

Przeciwnicy nauczania w domu twierdzą, że rodzic nie jest w stanie uczyć dziecka samodzielnie, ponieważ nie posiada wystarczających kwalifikacji. Tymczasem gro nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej nie zna ani jednej metody nauczania czytania, a Bronisław Rocławski wini ich za dysleksję uczniów.

Zdaniem Rocławskiego, główna przyczyna niepowodzeń w nauce czytania tkwi w braku elementarnej wiedzy lingwistycznej, jaką powinni posiadać nauczyciele[1]. Badania Doroty Klus-Stańskiej wskazują, że nauczyciele stanowią grupę zawodową, którą cechuje niski poziom twórczości zawodowej oraz niepokojąco niska wiedza z elementarnego zakresu humanistyki, nauk przyrodniczych i społecznych[2]. Badania Gabrieli Kapicy wykazały bardzo słabą znajomość metod i koncepcji początkowej nauki czytania. Co piąta badana (20,5%) nie podała żadnej koncepcji ani metody[3].

Kiedy zacząć edukację domową

Edukację domową można zacząć dowolnie wcześnie. Można zacząć w wieku przedszkolnym, jako przygotowanie do edukacji szkolnej, ale również jako wczesną edukację, która kształtuje mózg dziecka i wspiera rozwój. Wtedy warto ją zacząć tak wcześnie, jak to tylko możliwe – ze względu na plastyczność mózgu. Im dziecko jest młodsze, tym mózg jest bardziej plastyczny. Można wtedy zapobiec dysfunkcjom.

Dla kogo jest edukacja domowa

Edukację domową wybierają rodzice dzieci przedszkolnych i szkolnych, zarówno zdolnych, jak i mających problemy w nauce, ale też tacy, którzy chcą wychować dziecko zgodnie z zasadami etycznymi, które reprezentują. Zatem odpowiadając na pytanie dla kogo, trafiamy na pytanie dlaczego rodzice coraz częściej rozważają nauczanie domowe.

Przyczyny zwiększenia popularności edukacji domowej

Obniżenie wieku rozpoczęcia obowiązku szkolnego i źle przygotowany elementarz przyczyniły się do zwiększenia popularności edukacji domowej.

Elementarz przyczyną wzrostu popularności edukacji domowej

Dwa ostatnie elementarze są najgorszymi w powojennej edukacji. Najnowszy elementarz próbował sprostać krytyce swojego poprzednika. Znalazły się w nim teksty na różnych poziomach, dla dzieci które uczą się czytać, jak i dla dzieci, które płynnie czytają. Są tam też zadania z poleceniami, które przeczyta tylko nauczyciel lub rodzic. Przypomina to zlepek wycinków z różnych książek – jak patchwork, czyli kołdra uczyta z kawałków. Ilustracje też są patchwork-owe.

Patchwork opinie o najnowszym elementarzu
Edukacja Domowa Przyczyny Popularności Elementarz Nauka Czytania Problemy

W najnowszym elementarzu autorzy dostrzegają, że istnieją różne metody i próbują je łączyć. Zabrakło jednak refleksji, czy takie mieszanie metod działa, czy jest skuteczne.

Podręcznik dla wszystkich czyli dla nikogo. Przypomina risotto z resztek, jakby do garnka wrzucono resztki z całego tygodnia. I jak tu uczyć się smaków. W tym bałaganie trudno skupić się na najważniejszym – na tekście i na nauce czytania.

Edukacja Domowa Najnowszy Elementarz Opinie Nauka Czytania Problemy

Powyżej na zdjęciu kolejno strona 46 oraz 48 i 49. Czytanka na stronie 46 jest trudniejsza niż czytanka na stronie 48 i 49. Zatem dziecko, które potrafi przeczytać tekst ze strony 46 będzie się nudziło, kiedy rówieśnicy będą się trudzić z tekstem na stronie 48 i 49. Większy problem będą mieli jednak uczniowie, którzy nie przeczytają czytanki na stronie 46. Będą oni patrzeć z zazdrością i przerażeniem na kolegów, którzy potrafią ją przeczytać.

Nauczyciel przyczyną wzrostu popularności edukacji domowej

Rodzice mają wysokie oczekiwania względem nauczyciela, którego praca jest niezwykle trudna. Nie bez powodu funkcjonowało kiedyś przekleństwo “Obyś cudze dzieci uczył”.

Moim zdaniem rolą nauczyciela jest znalezienie słabych punktów dziecka, jego rozwoju i edukacji, a następnie wzmocnienie ich. Tego uczę podczas szkoleń rodziców i nauczycieli. Taka rola wymaga gruntownego przygotowania, wiedzy i doświadczenia.

Wymagamy od nauczyciela indywidualnego podejścia do ucznia. Byłoby to możliwe, gdyby nauczyciel pracował indywidualnie z każdym dzieckiem, a nie z grupą kilkudziesięciu uczniów.

Tymczasem studenci pedagogiki są uczeni standardowych metod nauki czytania i to pobieżnie. Często w trakcie studiów są przekonani, że nie będą w przyszłości wykonywać zawodu nauczyciela. Wtedy nie przykładają się. Dlatego później rola takiego nauczyciela sprowadza się do realizacji podręcznika i sprawdzania wiedzy dziecka. Takiego nauczyciela z łatwością można wyręczyć.

Dzieci przyczyną wzrostu popularności edukacji domowej

Największe emocje w rodzicach wzbudzają rówieśnicy ich dziecka. Ich zdaniem dzieci są agresywne, nie odnoszą się z szacunkiem do innych, plotkują, obgadują, manipulują innymi, a przede wszystkim każde z nich chce rządzić i podporządkować sobie innych.

Problemy takie jak słaby elementarz i źle przygotowany do pracy nauczyciel bledną wobec faktu, że dziecko wraca ze szkoły zestresowane i często poniżone. Nie znajduje przyjaciół, za to nieustannie musi walczyć o przetrwanie.

Rodzice zdają sobie wtedy sprawę, że chcieliby, aby dziecko wierzyło w siebie i ufało swojemu osądowi, żeby nie było uzależnione od opinii innych. Bardzo trudni tego nauczyć, kiedy już dziecko znalazło się wśród oceniających rówieśników. Zadbać o to należy wcześniej, co szczegółowo omawiamy na szkoleniu dla rodziców Rozwój emocjonalny.

Wczesna edukacja przyczyną wzrostu popularności edukacji domowej

Rośnie zainteresowanie wczesną edukacją. Coraz częściej przedszkolaki uczą się czytania, ale też opanowują matematyki, programowania, anatomii, angielskiego, gry na instrumencie, gry w szachy, tańca i pływania. To sprawia, że dla jednych dzieci klasa pierwsza jest zbyt łatwa i nudna, ale dla większości – zbyt trudna, a raczej nie do zniesienia.

Dzieci zbyt często nie radzą sobie z nauką, ale dodatkowo nie radzą sobie z porównaniem do innych, które potrafią płynnie czytać  i liczyć.

Wiele z tych dzieci, które mają problemy szkolne, było uczonych czytania w przedszkolu. Warto bowiem wiedzieć, że zastosowanie metod szkolnych – składania sylab i głosek – w wieku przedszkolnym nie ułatwia nauki czytania, ale ją utrudnia. Dzieci osiągają znacznie więcej w nauce czytania w szkole, jeśli wcześniej nie stosowano względem nich metod szkolnych – nauki składania liter lub sylab.


Jak Nauczyć Dziecko Czytać Czytanie Globalne Karty Sylaby Litery Edukacja domowa

Edukacja domowa dla przedszkolaka 

Edukacja domowa przedszkolna i szkolna wiąże się z dwoma ważnymi decyzjami. Po pierwsze rodzice zgłębiają zagadnienia prawne, aby dowiedzieć się, w jaki sposób ominąć obowiązek szkolny. Drugim, znacznie ważniejszym zagadniemy jest pytanie, jak będziemy prowadzić edukację dziecka. Chcemy bowiem, aby nauczenie domowe okazało się lepsze od edukacji szkolnej.

Skupmy zatem uwagę na tym drugim, trudniejszym aspekcie:

Jak prowadzić edukację domową przedszkolaka? 

Edukację domową przedszkolaka nie musi się wiązać z decyzją pozostawienia dziecka w domu. Przedszkole, które zapewni zabawę, ruch i kontakt z rówieśnikami przez kilka godzin dziennie może być znakomitym rozwiązaniem. W tym czasie rodzic może zająć się swoimi obowiązkami, jak również przygotować do popołudniowej edukacji domowej.

Jak zacząć edukację domową? 

Jeśli chcemy, aby dziecko naprawdę skorzystało z edukacji domowej, to powinniśmy – jako rodzice – być lepiej przygotowani niż szkoła. Szkołę krytykujemy za:

  • niewystarczające przygotowanie nauczycieli,
  • słaby podręcznik,
  • mieszanie metod,
  • korzystanie przez nauczycieli przypadkowych materiałów edukacyjnych, znalezionych na internecie, których nie opracował żaden dydaktyk.

Nie popełniajmy zatem tych błędów. Mając na uwadze, że chciałbyś prowadzić edukację dziecka z sukcesem i w atmosferze miłości i akceptacji, przygotowałam cykl szkoleń dla rodziców, które odbywają się także online, w formie wideokonferencji.

1. Wybierz metodę zweryfikowaną w badaniach naukowych – nie tłumacz, ale pozwól dziecku na obserwacje

Idealnie do nauczania domowego przedszkolaka nadaje się metoda Cudowne Dziecko. Jest to jedyna metoda na świecie, której efektywność została potwierdzona w badaniach naukowych, które trwały 10 lat, a efektywność metody przekroczyła 90%.

Jest to jedyna metoda, która zapewnia dzieciom przedszkolnym zarówno rozwój inteligencji, zdolności, jak i szybkie efekty w nauce czytania. Już po tygodniu nauki dziecko potrafi przeczytać swoją pierwszą książkę. Natomiast w dłuższej perspektywie dziecko uczy się czytać jak gdyby samo, bez tłumaczenia, przez samodzielne obserwacje. Taka nauka jest najkorzystniejsza dla jego inteligencji, kreatywności, pamięci i wyobraźni.

Jeszcze bardziej niezwykła jest nauka matematyki. W metodzie Cudowne Dziecko nie tłumaczymy matematyki, ale pozwalamy na samodzielne obserwacje. Uczymy liczyć, ale nie stosujemy żadnych przedmiotów, ani kasztanów, ani patyczków, ani żadnych innych liczmanów. Ich stosowanie osłabiłoby zrozumienie działań przez dzieci – potwierdziły to badania naukowe.

2. Działaj wszechstronnie, aby usprawnić rozwój i osiągnąć najlepsze efekty

Edukacja domowa przyniesie najlepsze efekty jeśli będzie wszechstronna. Dbając o rozwój intelektualny, warto pamiętać o rozwoju motorycznym, emocjonalnym oraz diecie. Bywa bowiem, że skupieni jesteśmy na realizacji założeń programowych edukacji szkolnej w zakresie nauki czytania, pisania i matematyki, a zapominamy o codziennym spacerze i ćwiczeniach, które wspierają rozwój intelektualny.

Zgodnie z brytyjskimi badaniami – dzieci, które nie osiągnęły pełnej sprawności w rozwoju ruchowym, manualnym i u których nie zostały poprawnie ukształtowane odruchy, będą miały kłopoty w nauce szkolnej. Sposoby zauważenia i uzupełnienia zaniedbanych obszarów w rozwoju motorycznym omawiamy natomiast na szkoleniu dla rodziców Ruch kluczem do inteligencji.

3. Zmieniaj często tematy, aby dziecko było zainteresowane, a nie znudzone

Uczenie dziecka przez cały tydzień jednego tematu jest powszechnym błędem popełnianym w edukacji przedszkolnej. Tam nauka czytania, matematyki i pisania oraz wszystkie inne aktywności krążą wokół jednego tematu np. Paryża. To z tego powodu nauka zaczyna być dla dziecka nudna i nurząca. Z tego powodu w wieku przedszkolnym słabnie ciekawość i zainteresowanie dziecka światem zewnętrznym.

Dlatego zmieńmy postępowanie. Zamiast zanudzać dziecka tłumaczeniem i przedłużać omawianie jednego tematu, zmieniajmy szybko aktywności i poruszane tematy. Będziesz zaskoczony, jak długo dziecku może być skupione i jak wiele potrafi zapamiętać, o ile tylko zaczniesz właściwie prezentować dziecku wiedzę.

4. Daj dziecku odczuć sukces, zamiast go chwalić

Warto mieć świadomość, że metody szkolne nauki czytania (nauka składania sylab lub głosek) są metodami lingwistycznymi. To oznacza, że efektów tj. płynności czytania i zrozumienia oczekujemy po wielu miesiącach, a nawet latach nauki. Tymczasem dzieci XXI wieku chcą osiągać sukcesy natychmiast. To jest możliwe tylko przy nauce czytania metodą Cudowne Dziecko, która jest tak opracowana, aby zaledwie po tygodniu nauki dziecko odczuło swój pierwszy sukces, choć radość z nauki jest od samego początku.

W nauce czytania i matematyki metodą Cudowne Dziecko dziecko ma szansę samo zaobserwować, że umie czytać, oraz że czytanie jest łatwe i przyjemne. Rodzic nie musi dziecka motywować do nauki swoim entuzjazmem, co często dzieje się w nauce metodami szkolnymi i przedszkolnymi. Psychologia próbuje wycofać się z tego amerykańskiego stylu wychowania i nagradzania dziecka oklaskami i entuzjastycznym “Super!”, gdyż takie podejście uzależnia dziecko od opinii innych. Przekonaj się, jak prawidłowo kształtować rozwój emocjonalny dziecka.

 

Materiały do edukacji domowej

Jak tylko podejmiemy decyzję o edukacji domowej, zaczynamy myśleć, jak uczyć dziecko, jak edukację domową prowadzić. Wtedy szukamy materiałów do edukacji domowej. W naszej ofercie znajdziesz materiały do edukacji domowej, które są opracowane przed dydaktyka, specjalistę rozwoju dziecka, doktora pedagogiki. Ją one dostosowane do rozwoju dziecka i spójne w zakresie koncepcji, niezależnie od wybranego tematu: nauki czytania, matematyki, wiedzy przyrodniczej, historycznej, geograficznej, a nawet ćwiczeń fizycznych czy rozwoju emocjonalnego.

Materiały do nauki matematyki w ramach edukacji domowej

Materiały edukacyjne do nauki czytania dla edukacji domowej

Materiały edukacyjne do nauki pisania dla edukacji domowej

Materiały edukacyjne do nauki przyrody, biologii i geografii dla edukacji domowej

Edukacja domowa dziecka zdolnego

Edukację domową rozpatrują także rodzice, którzy uczą swoje dzieci czytania i matematyki od wczesnego dzieciństwa. Absolwenci naszych szkoleń, którzy rozwijają swoje dzieci metodą Cudowne Dziecko, uważają, że ich dziecko jest lepiej przygotowane do nauki szkolnej i związanych z nią wyzwań.

Dziecko rozwijane metodą Cudowne Dziecko:

  • czyta proste teksty lub dowolne czytanki i często samo odszyfrowało kod – jeśli jeszcze nie czyta płynnie dowolnych tekstów, to umiejętność tę osiągnie najszybciej w klasie – najdalej w ciągu 2-3 miesięcy;
  • jest dobrze rozwinięte manualnie, ładnie pisze, rysuje, maluje i sprawnie wycina;
  • umie liczyć, jest zainteresowane liczbami i to w pełnym zakresie, a nie tylko do 10;
  • rozumie działania dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia, a w krótkim czasie pokaże, że najszybciej liczy w pamięci;
  • jest ciekawe świata, rezolutne, inteligentne i kreatywne, chętnie się uczy i nawet niewykwalifikowany nauczyciel nie zmieni już tego;
  • wierzy w siebie, ale nie jest zarozumiałe – chętnie pomaga innym, dzięki temu łatwo nawiązuje przyjaźnie;
  • jest dobrze rozwinięte fizycznie, ćwiczenia gimnastyczne są dla niego łatwe i przyjemne;
  • jest wolne od dysfunkcji takich jak dysleksja, obce są mu problemy w nauce – chętnie czyta.

Rodzice, którzy uczyli dziecko czytania i matematyki od wczesnego dzieciństwa są spokojniejsi i wysyłają dziecko do szkoły, aby rozwijało się społecznie i uczyło życia w grupie.

Oczywiście, tak jak inni rodzice, martwią się o bezpieczeństwo, ale nie boją się, że nauczyciel poprzez odpytywanie i zmuszanie do publicznych odpowiedzi, zniszczy poczucie wartości ich dziecka i zniechęci je do publicznych wystąpień.

W szkole dzieci te same się zgłaszają do odpowiedzi. Są spostrzegane jako uzdolnione.

Tymczasem moment pójścia do szkoły jest dla nich tak dużym wyzwaniem emocjonalnym, jak dla innych dzieci. Muszą uczyć się samodzielności i asertywności. Jednak ich życie będzie dużo łatwiejsze niż ich rówieśników. Będą chętniej, szybciej i łatwiej robić obszerne prace domowe. Będą miały więcej czasu na zajęcia popołudniowe i zabawę z rówieśnikami.

Dla kogo jest nauczanie domowe?

Nauczanie domowe często rozważają rodzice dzieci, które są zdolne i których umiejętności i wiedza są ponadprzeciętne. Tymczasem rodzice, którzy są absolwentami moich szkoleń, często dostrzegają, że ich dziecko znacznie wyprzedza rówieśników. To dlatego prowadząc szkolenia często słyszę pytanie, co myślę o nauczaniu domowym i szkołach demokratycznych.

Choć nauczanie domowe wydaje się mieć wiele zalet, to rodzice, którzy je wybrali, bywają rozczarowani. Rodzice zawiązują grupy wsparcia, aby razem organizować wycieczki, eksperymenty, czy lekcje z nauczycielami przedmiotowymi. Niestety te wspólne inwestycje często nie spełniają oczekiwań i bywają na niskim poziomie.

To z tego powodu ostatecznie rodzic musi przejąć stery. Musi podejmować wszelkie decyzje edukacyjne. Wielu rodziców na początku tej drogi skarży się, że poświęcają dziecku czas, ale mają wrażenie, że nie spożytkowali tego czasu właściwie. Dopiero po ukończeniu szkoleń rozumieją, a wręcz czują, co jest właściwe dla rozwoju i edukacji dziecka, a co nie. Nie poświęcają więcej czasu, ale spędzają go z dzieckiem inaczej. Są spokojniejsi i pewniejsi siebie. Odzyskują radość, jaką domowa edukacja powinna przynosić rodzicowi i dziecku. Edukacja domowa powinna zbliżać rodzica i dziecko, a to nie częste zjawisko.

Ponadto rodzice widzą efekty stosowania opracowanej przeze mnie metody. Wystarczy kilka tygodni, aby na lepsze zmieniło się nie tylko zachowanie dziecka, ale także efekty nauki czytania i matematyki.

 

Polecane artykuły

35 powszechnych błędów w nauce czytania

30 powszechnych błędów w nauce liczenia

Jak nauczyć dziecko czytać?

 


Bibliografia

[1] B. Rocławski: O zaniedbaniu i zaniechaniach w edukacji językowej i matematycznej dzieci. W: M. Suświłło: Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn 2006, Wydawnictwo UMW, s. 168-179. Za: G. Kapica: Początkowa nauka czytania w opinii nauczycielek. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, A. Gajdzica (red.): Edukacja małego dziecka. Tom 2. Wychowanie i kształcenie w praktyce. Kraków 2010, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 32.

[2] M. Puchowska, S. Zielka: Nauczyciele wobec edukacji dla zrównoważonego rozwoju. W: D. Klus-Stańska: Dokąd zmierza polska szkoła? Warszawa 2008, Żak, s. 105. Za: G. Kapica: Początkowa nauka czytania w opinii nauczycielek. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, A. Gajdzica (red.): Edukacja małego dziecka. Tom 2. Wychowanie i kształcenie w praktyce. Kraków 2010, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 32-33.

[3] G. Kapica: Początkowa nauka czytania w opinii nauczycielek. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, A. Gajdzica (red.): Edukacja małego dziecka. Tom 2. Wychowanie i kształcenie w praktyce. Kraków 2010, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 33-34.