Czy chcesz podejrzeć, co dzieje się w mózgu, kiedy się uczy?

Hipokamp – niewielka, głęboko zlokalizowana część mózgu – odpowiedzialna jest nie tylko za nasze wyobrażenie miejsca w którym jesteśmy – o czym pisałam wczoraj i przedwczoraj.

Hipokamp jest także odpowiedzialny za uczenie się – na przykład słówek w języku obcym. Tymczasem w 2001 roku po raz pierwszy wykazano, że normalne procesy uczenia się mogą zachodzić jedynie wtedy, gdy w hipokampie powstają nowe komórki nerwowe (Shors i in., 2001).

Tak jak na podstawie aktywności neuronów w hipokampie szczura można powiedzieć, w którym miejscu klatki się on znajduje, tak na podstawie aktywności neuronów w hipokampie człowieka można powiedzieć, czy nauczył się on słówek z języka obcego.

Poproszono pacjentów, aby nauczyli się na pamięć par przypadkowo dobranych wyrazów. Sprawdzając ile par zostało zapamiętanych, można określić krzywe uczenia się – pokazujące prędkość uczenia się.

Na podstawie aktywności neuronów hipokampa, można było przewidzieć, czy drugie słowo do pary zostało zapamiętane przez badanego, czy też nie.

Jak wybieramy informacje – wykrywacz nowości

Hipokamp uczy się ważnych i nowych szczegółów.  Z tego powodu hipokamp bywa nazywany wykrywaczem nowości.

W hipokampie są zmagazynowane dotychczasowe doświadczenia, dlatego jest on w stanie szybko określić, czy kolejne zdarzenie jest dla niego nowe, czy też nie.

Interesuje się informacją tylko wtedy, kiedy jest ona nieznana. Ocenia ją wtedy pod kątem przydatności.

Jeśli fakt jest nowy i ciekawy, hipokamp go zmagazynuje, to znaczy stworzy reprezentację tego faktu – nowy neuron.

Aby fakty były ciekawe, potrzebny jest nam kontekst – ciekawa historia – która sprawi, że zapamiętamy szczegóły.

Szybkość uczenia się

Od ponad 100 lat, dzięki przełomowym badaniom psychologa Hermanna Ebbinghausa wiadomo że, osoby starsze uczą się wolniej niż osoby młodsze.

W procesie uczenia się, powstają w hipokampie nowe komórki – reprezentacje danych miejsc, wyrazów, zdarzeń. Mózg dziecka jest bardziej plastyczny i nowe neurony powstają łatwiej i szybciej.

Te nowo powstające neurony odgrywają ważną rolę w procesach uczenia się zachodzących w hipokampie.

Wiadomo natomiast, że procesy uczenia się zachodzą nie tylko w hipokampie, ale także w korze mózgowej.

Jednakże w korze nie zachodzi wzrost neuronów.

Na proces uczenia się oddziałują jednak także inne zmienne: stan emocjonalny, w którym znajduje się człowiek, jego motywacja i inne zmienne osobowościowe.

Uzupełnianie informacji

Hipokamp nie tylko uczy się nowych i ciekawych informacji, ale jest także w stanie uzupełniać informacje, gdyż jest połączony sam ze sobą. Takie sieci neurologiczne pozwalają na uzupełnienie niepełnych danych.

Źródło: Manfred Spitzer, “Jak uczy się mózg”, PWN

Przeczytaj także inne artykuły o hipokambie i procesach uczenia się: