Aktualności

Wczesna nauka czytania – dlaczego wyrazami, a nie sylabami czy głoskami?

Nauka czytania sylabami to etap w szkolnej nauce czytania przez składanie liter lub osobna metoda nauki czytania.

Wczesna nauka czytania – dlaczego wyrazami, a nie sylabami czy głoskami?

Nauka czytania sylabami może być rozpatrywana jako krótki, przejściowy etap w nauce czytania przez składanie głosek. Coraz częściej jednak nauka czytania sylabami jest rozpatrywana jako osobna metoda nauki czytania.

Nauka Czytania Sylabami

Nauka czytania sylab jako etap w nauce składania liter

Przez kilkadziesiąt lat, od końca II wojny światowej do pierwszych lat XXI wieku, nauka czytania zaczynała się w klasie pierwszej. Młodzi uczniowie mili wówczas 7 lat. Dzieci uczyły się liter i ich składania. Na początku składały z liter krótkie słowa, wyrazy jednosylabowe, tj. lis, las, Ala, As, z których później tworzone były krótkie teksty: Ala ma Asa. Lis i las. Las i Lis.

Wtedy nauka krótkich wyrazów przygotowywała do nauki składania wyrazów dłuższych. Podobnie uczone są obecnie dzieci angielskie. Uczą się one na początek czytania krótkich wyrazów, aby za ich pomocą składać wyrazy dłuższe. Jeśli dziecko nauczy się wyrazu “butter” oraz “fly”, to będzie także umiało przeczytać “butterfly”.

Nauka Czytania Sylabami Angielski

Nauka czytania sylabami jako metoda nauki czytania

Skąd wziął się pomysł nauki czytania sylab?

Chcąc rozpocząć naukę czytania przez składanie liter, dziecko powinno dysponować umiejętnością analizy i syntezy dźwiękowej, a w szczególności analizy i syntezy głoskowej. Jest to umiejętność charakterystyczna dla dzieci 7-letnich. Dlatego nauka czytania przez składanie liter jest zarezerwowana dla dzieci 7-letnich.

Zanim dziecko opanuje umiejętność analizy i syntezy głoskowej, wcześniej pojawia się umiejętność analizy i syntezy sylabowej – jako umiejętność łatwiejsza. Zatem bazując na tej umiejętności, można zacząć naukę czytania troszkę wcześniej, być może już w wieku 6 lat, przez składanie sylab.

Nadal jednak powstaje pytanie, czy jeśli dziecko ma potrzebne umiejętności do nauki, to czy ta metoda jest efektywna. 

Czy nauka czytania sylab jest korzystna dla przedszkolaka?

Dzięki obserwacjom przeprowadzonym przez panią profesor Edytę Gruszczyk-Kolczyńską, od 2008 roku wiemy, że wprowadzenie nauki czytania metodami szkolnymi (przez składanie liter lub sylab) u dzieci przedszkolnych, powoduje trudności w nauce czytania. Metody te nie ułatwiają przedszkolakowi nauki czytania. Dlatego w podstawie programowej edukacji przedszkolnej zabroniono wtedy nauki czytania w przedszkolach.

Dlaczego warto uczyć małe dzieci czytania – tak wcześnie, jak to tylko możliwe?

Chociaż nauka czytania przez składanie sylab lub liter powinna być zarezerwowana dla dzieci szkolnych, to warto uczyć małe dzieci czytać tak wcześnie, jak to tylko możliwe.

Nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko polega na budowaniu połączeń nerwowych i rozwoju myślenia operacyjnego przez obserwowanie wyrazów i zdań. Nauka ta jest przeznaczona dla każdego dziecka w wieku od urodzenia do wieku 7 lat.

5 powodów, dlaczego warto uczyć przedszkolaka czytania

  1. Człowiek rodzi się z ośrodkami w mózgu odpowiedzialnymi za mowę, ale nie ma ośrodków odpowiedzialnych za naukę czytania. Ośrodki te trzeba ukształtować.  Najłatwiej jest to zrobić wtedy, gdy mózg jest najbardziej plastyczny, a zatem w bardzo wczesnym dzieciństwie. Zatem im wcześniej zaczniemy budowanie połączeń odpowiedzialnych za naukę czytania, tym będzie to łatwiejsze. 
  2. Wczesna nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko rozwija myślenie operacyjne, a to przekłada się bezpośrednio na inteligencję. Jak zauważamy w badaniach naukowych, dzieci, które uczyły się czytania metodą Cudowne Dziecko są oceniane jako inteligentniejsze od rówieśników.
  3. Wczesna nauka czytania rozwija mowę, a to za sprawą treningu myślenia operacyjnego, które bierze udział w opanowaniu przez dziecko mowy. Zatem zauważamy w badaniach, że dzieci uczone czytania metodą Cudowne Dziecko szybciej rozwijają się w zakresie mowy.
  4. Przez wczesną naukę czytania możemy rozwijać naturalne zdolności każdego małego dziecka, m.in. pamięć fotograficzną, kreatywność i wyobraźnię. Takie walory ma nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko. Niestety szkolna nauka czytania rozwija intensywnie logikę, a jednocześnie blokuje wspomniane zdolności.
  5. Dzieci, które nauczyły się czytać we wczesnym dzieciństwie z łatwością i radością uczą się w szkole. Czytają płynnie i ze zrozumieniem, nawet jeśli miały predyspozycje do dysleksji. Zatem wczesna nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko zapobiega dysleksji. Popatrzmy na film przedstawiający dziewczynkę z predyspozycjami do dysleksji.

Na filmie zamieszczonym poniżej dziecko, które ma skrzyżowaną lateralizację i powinno mieć dysleksję, w wieku 4 lat czyta płynnie, z radością i pełnym zrozumieniem, aby następnie w wieku 6 lat osiągnąć szybkość oczekiwaną w klasie VI – i w kilku językach (choć rodzice znali tylko polski i angielski). Dziewczynka była uczona czytania tylko metodą Cudowne Dziecko.


 Na czym polega wczesna nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko?

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie, na czym nie polega nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko. Choć prezentujemy dziecku wyrazy, to nie jest celem nauki, aby dziecko te wyrazy zapamiętało i rozpoznawało je w książkach. Jeśli tak by się stało, to nie będzie nas to martwić, ale to nie wystarczy.

Dziecko nie może w języku polskim uczyć się wyrazów na pamięć. Taka nauka miałaby sens w języku angielskim, gdzie wyrazy nie podlegają odmianie i nie zmieniają swoich końcówek. Taka nauka miałaby sens względem dzieci z uszkodzeniami mózgu – jak to jest w metodzie Domana czy czytaniu globalnym.

Nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko polega na prezentowaniu dziecku wyrazów i zdań, aby ono samo doszło do wniosku, która litera odpowiada za który dźwięk. Samo zaczyna czytać, bez tłumaczeń.

Jaka jest wyższość wczesnej nauki czytania względem nauki czytania sylabami?

1. Szkolne metody czytania, w tym nauka czytania sylabami, należą do metod zamkniętych, odtwórczych, w których daje się dziecku całą wiedzę jakby na tacy – jak brzmią sylaby, jak się je łączy. Nie czeka się na pytania. Zaspokaja się ciekawość dziecka, zanim się ją pobudzi. W takiej szkolnej lub przedszkolnej nauce czytania sylab dziecko skazane jest na nudne tłumaczenie i wykonywanie monotonnych ćwiczeń.

Nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko jest metodą otwartą, twórczą, rozwijającą kreatywność dziecka.

2. Szkolne metody czytania oparte są na logice. Coraz więcej dzieci ma z nią kłopoty. 

Nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko rozwija myślenie operacyjne, a nie logikę. Dlatego dzieci uczone tą metodą są inteligentniejsze od rówieśników. Od dawna bowiem wiemy, że testy na inteligencję sprawdzają poziom logiki i nie mają nic wspólnego z inteligencją. Od ich wyników nie zależą dalsze sukcesy dziecka w  życiu szkolnym i zawodowym.

3. Szkolne metody czytania (także nauka czytania sylab) wymagają wielu miesięcy ćwiczeń, a nawet lat, aby uzyskać czytanie ze zrozumieniem. Tymczasem dzieci XXI wieku chcą osiągać sukcesy już teraz. Już teraz chcą rozumieć, co czytają. Inaczej tracą motywację do nauki czytania.

Nauka czytania w metodzie Cudowne Dziecko przynosi efekty szybko. Pierwszą książkę ze zrozumieniem dziecko moąe przeczytać już raptem po tygodniu nauki.

Podsumowanie

Wczesna nauka czytania zaczyna się od nauki wyrazów. Naukę czytania wyrazami możesz rozpocząć już od urodzenia.

Tymczasem naukę czytania przez składanie sylab najlepiej rozpocząć w wieku 6 lat, gdy dziecko potrafi już składać wyrazy z sylab, a także rozkładać wyrazy na sylaby. Umiejętność ta związana jest z rozwojem logiki. 

Naukę czytania poprzez składanie liter można zacząć jeszcze później. Od dziesięcioleci dzieci zaczynały taką naukę w wieku 7 lat, gdyż wtedy mózg dziecka był do tego gotowy – tak jest nadal. W wieku 7 lat (czasem w wieku 6 lat) dziecko potrafi składać wyrazy z głosek, a także rozkładać je na głoski. Wtedy zacznij uczyć dziecko głosek, ale nie liter. Nauka alfabetu “A, Be, Ce, De, eF, Gie …” nie pomaga w nauce czytania w języku polski, tak jak nauka angielskiego alfabetu “ej, bi, si, di …” nie pomaga w nauce czytania w języku angielskim.

Zbyt wczesna nauka czytania przez składanie sylab lub głosek blokuje zdolności małego dziecka. Kreatywność, pamięć fotograficzna, wyobraźnia będą się wspaniale rozwijać, kiedy pozwolimy dziecku obserwować wyrazy i na tej podstawie rozszyfrować kod liter.

Rodzic pokazuje codziennie wyrazy. Na podstawie wielu obserwacji dziecko zaczyna domyślać się, która litera odpowiada za który dźwięk. To ćwiczy myślenie operacyjne. Dzięki temu rozwija się mózg i połączenia nerwowe odpowiedzialne za czytanie. W ten sposób zapobiegamy dysfunkcjom rozwojowym takim jak dysleksja.

Proponowane szkolenie

Nauka czytania

Nauka czytania 2

Proponowane produkty

Program komputerowy "Cudowne czytanie"

Zestaw do nauki czytania