O temperamencie dziecka mówimy, gdy dostrzegamy kontrasty w zachowaniach dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym, choć także w odniesieniu do dziecka rocznego lub dwulatka. Jedne dzieci są ruchliwe, a inne spokojne. Rozważa się, czy dzieci ruchliwe są po prostu nadpobudliwe, a może tylko niegrzeczne. Przeciwieństwem dziecka ruchliwego jest dziecko spokojne, które często utożsamiane jest z dzieckiem grzecznym lub dobrze wychowanym. Tymczasem dziecko aktywne może być dobrze wychowane i taktowne, a dziecko spokojne może być niegrzeczne.
Temperament dziecka tłumaczy wszystko to, na co nie mamy wpływu jako rodzice. Jest usprawiedliwieniem dla nieprawidłowości w rozwoju dziecka i jego zachowaniu. Tymczasem im młodsze jest dziecko, tym łatwiej dokonać poprawek i zmian. Zatem rozdzielmy te dwa obszary i uporządkujmy, aby dziecko było zarówno
- sprawne fizycznie, dobrze rozwinięte ruchowo i aktywne,
- jak i dobrze wychowane, taktowe i grzeczne.
Rozwój motoryczny a temperament dziecka
Ruch w życiu dziecka odgrywa ogromną rolę. Trudno przecenić jego rolę dla rozwoju neurologicznego. Można byłoby nawet powiedzieć, że ruch rzeźbi mózg dziecka, gdyż wpływa na jego budowę. Z tego powodu rozwój motoryczny dziecka jest ściśle związany z jego potencjałem intelektualnym. Im lepiej rozwinięte jest dziecko ruchowo, tym większy ma potencjał intelektualny. Ten potencjał może być w przyszłości wykorzystany lub nie. Ważne jest jednak, że chcąc zapewnić dziecku dobre warunki do rozwoju intelektualnego, nie wolno zaniedbać sprawności fizycznej.
Dlaczego dzieci bywają zbyt ruchliwe?
Każde dziecko potrzebuje do rozwoju mózgu określonych ruchów. Prawie wszystkie dzieci nie doświadcza w ciągu dnia takich ruchów, jakich potrzebuje ich mózg. To z tego powodu wiele dzieci nie jest usatysfakcjonowanych aktywnościami, które wykonuje i ciągle poszukuje nowych wyzwań i doświadczeń.
Niestety zaspokojenie potrzeb wynikających z rozwoju motorycznego nie jest dla dziecka łatwe i bardzo często wymaga udziału rodzica – niewielkiego, ale jednak rodzic jest potrzebny. Rodzic, który ma świadomość, jakich ruchów potrzebuje mózg do rozwoju, może je w ciągu dnia zaplanować – zachęcając dziecko do określonych aktywności. Tym samym zaspokaja potrzeby rozwojowe dziecka.
Dzięki temu dziecko uspokaja się i jest gotowe do aktywności intelektualnej. Może spokojnie posiedzieć i skupić uwagę na wczesnej nauce czytania, grach matematycznych, kartach do mnożenia inteligencji czy zabawach doskonalących kreatywność, pamięć i wyobraźnię.
Dlaczego dzieci bywają spokojne i mało ruchliwe?
Dziecko ruchliwe poszukuje ruchów, których potrzebuje do rozwoju. Zatem jest szansa, że kiedyś “wpadnie” na to, czego mu brakuje. Niestety dziecko mało ruchliwe jest w znacznie gorszej sytuacji.
Dziecko spokojne porusza się mało, gdyż unika ruchów, z którymi jego mózg sobie nie radzi, które wywołują dyskomfort u dziecka. Takie dziecko nie doświadcza ruchów, które są mu potrzebne do rozwoju neurologicznego. Zatem nie rozwija się prawidłowo.
Mózg dziecka, którego rozwój ruchowy nie przebiegał poprawnie, zużywa bardzo dużo energii na zarządzanie ciałem w przestrzeni. Zatem nie ma czasu i energii na rozwój intelektualny. To dlatego badacze zauważyli bardzo dużą korelację między niepoprawnym rozwojem motorycznym dziecka, a problemami w nauce szkolnej i dysleksją.
Dziecko spokojne czuje dyskomfort przy określonych ruchach w przestrzeni i bez pomocy osoby dorosłej – rodzica – nie uda mu się mózgu usprawnić. Tymczasem pełen miłości rodzic, może pomóc dziecku. Razem mogą pokonać lęk, aby dziecko zaczęło cieszyć się każdym rodzajem aktywności fizycznej.
Jak sobie radzić z dzieckiem zbyt ruchliwym oraz zbyt spokojnym?
Niezależnie od tego, czy dziecko jest zbyt ruchliwe czy zbyt spokojne, warto dowiedzieć się, jakich ruchów potrzebuje mózg dziecka do rozwoju. Zatem spotkajmy się na szkoleniu dla rodziców “Ruch kluczem do inteligencji” – również w formie online.
Dzięki tej wiedzy rodzic dziecka ruchliwego będzie mógł uzupełnić codzienne aktywności o te ruchy, których dziecku brakuje. Wystarczy zaplanować kilka dodatkowych zabaw w domu lub aktywności podczas spaceru.
Rodzic dziecka mało ruchliwego – dzięki szkoleniu – zdiagnozuje ruchy, z którymi jego dziecko sobie nie radzi. Wspólnie zaplanujemy aktywności, które pomogą dziecku cieszyć się każdą aktywnością fizyczną.
Dlaczego ruchliwość dziecka lub spokój przypisujemy temperamentowi?
Co to jest temperament?
Temperamentem nazywamy zespół stałych cech psychicznych człowieka. Tymczasem zbyt duża lub mała ruchliwość dziecka jest zjawiskiem stałym. Jeśli określone ruchy (np. kręcenie na karuzeli czy huśtanie albo wspinanie) wywołują dyskomfort dziecka, to zmiana tej sytuacji wymaga czasu, pracy i zaangażowania rodzica.
Mówiąc o temperamencie, często mamy na myśli wrodzone cechy osobowości, które odziedziczyliśmy. Jeśli rodzicowi sprawiają dyskomfort określone ruchy w przestrzeni, to można powiedzieć, że ma nieperfekcyjny mózg. Taki mózg dziedziczy dziecko. Zatem można powiedzieć, że unikanie aktywności jest dziedziczne.
Temperament w dużym stopniu decyduje o naszym funkcjonowaniu w rodzinie i społeczeństwie. Od niego zależy szybkość naszej reakcji w konkretnych sytuacjach, tempo wykonywania konkretnych czynności. Szybkość reakcji zależy też od sprawności mózgu, a więc od poziomu rozwoju. Problemy w rozwoju dziecka powodują, że dziecko unika ruchu, a w konsekwencji mniej sprawnie i wolniej wykonuje wiele czynności.
Zbytnia ruchliwość dziecka lub spokój nie jest temperamentem dziecka
Jednakże zwykliśmy myśleć o temperamencie, jako o tych cechach psychicznych, które są właściwe każdemu człowiekowi i których nie można i nie należy zmieniać. Tymczasem rozwój dziecka można poprawić, uzupełniając zaniedbane obszary i nie w pełni rozwinięte struktury mózgu.
Jako rodzice mamy nawet taki obowiązek. Powinniśmy bowiem przygotować dziecko do dalszego życia – najlepiej jak potrafimy. Zatem naszą rolą jest stworzenie dziecku takich warunków do rozwoju motorycznego, aby maksymalnie poszerzyć jego potencjał intelektualny.
Zatem pomóżmy dziecku cieszyć się aktywnością fizyczną, bo
- każde dziecko takiej aktywności potrzebuje,
- każdemu przynosi ona korzyści rozwojowe
- i każde dziecko powinna każda aktywność fizyczna uszczęśliwiać.
Wychowanie a temperament dziecka
Często temperament mylimy z agresją i złym wychowaniem. Tymczasem warto wyodrębnić kilka rodzajów zachowań. Dziecko może być:
- pełne emocji, z którymi nie umie sobie radzić,
- niegrzeczne, zachowywać się w sposób nieakceptowalny.
- zmęczone lub nadpobudliwe w związku z jedzeniem, jakie spożyło.
Emocje a temperament dziecka
Dziecko w momencie poczęcia jest jak czysta karta – nie ma w sobie żadnych emocji i nic o nich nie wie. W życiu płodowym doświadcza emocji matki, a po narodzinach uczy się reagowania na różne sytuacje od swoich rodziców. Jeśli tuż przed wyjściem z domu (do pracy i przedszkola) rodzice zawsze speszą się, odzywają się do siebie niegrzecznie i są pełni emocji, to dziecko powiela takie wzorce. Dostraja swoje emocje do emocji rodziny. Staje się zatem rozemocjonowane, zdenerwowane, aroganckie, pyskate i niegrzeczne, ale winę za tą sytuację ponoszą rodzice. To oni do tego dopuścili. To oni nauczyli tego dziecko.
Wychowanie a temperament dziecka
Dzieci są napełniane emocjami przez rodziców. Rodzic nie umie sobie sam z emocjami radzić. Gdyby umiał, nie emanował by nimi i nie nauczył by takiego emocjonalnego zachowania. Zatem rodzic napełnia dziecko emocjami, z którymi nie umie sobie radzić. Dziecko tym bardziej sobie z tymi emocjami nie poradzi. Oczekiwanie tego od dziecka jest niedorzecznością.
Złe zachowanie dziecka, agresja, bicie, krzyk, rzucanie się, niszczenie lub rzucanie przedmiotami jest próbą poradzenia sobie z tymi emocjami.
Zatem rodzice, którzy trzymają na wodzy emocje i potrafią sobie z nimi radzić, nie emanują emocjami i nie napełniają nimi dzieci. Takie dzieci nie są przepełnione emocjami, są spokojne i nie powodu do niegrzecznego zachowania. Jeśli chcesz wyjść z tego błędnego koła, nauczyć się radzić sobie z własnymi emocjami i nauczyć dziecko właściwego, pełnego szacunku zachowania, spotkajmy się na szkoleniu “Rozwój emocjonalny“. Podczas tego spotkania dowiesz się także, jak na niegrzeczne zachowanie reagować, ale najważniejsze, aby takiego zachowania nie prowokować, nie być zaczynem, takich trudnych, emocjonalnych sytuacji.
Dieta a temperament dziecka
Jest bardzo duży związek między nadaktywnością dziecka a dietą. W wyniku spożycia niektórych produktów dziecko może być agresywne, zbyt aktywne, ale też zmęczone, otępiałe i niechętne do współpracy, a nawet nie zdolne do jakiegokolwiek wysiłku intelektualnego, myślenia, rozmowy, czy wykonania polecenia.
Wystarczy przytoczyć anegdotę o opiekunce. Jeśli rodzice dziecka będą niemili dla opiekunki, to przed ich powrotem do domu napoi ona dziecko colą. Dziecko będzie jednocześnie zmęczone, a z drugiej strony pobudzone. Będzie miało wystarczająco dużo cukru, aby roznieść dom, a jednocześnie kofeina nie pozwoli mu zasnąć. To oczywiste, ale takich produktów jest więcej i są one powszechnie uznawane za ważne składniki odżywcze w diecie dziecka. Zatem spotkajmy się na szkoleniu “Dieta i terapie naturalne“.
Polecane szkolenie