Baza wiedzy

7 etapów rozwoju mózgu twojego dziecka

Kalendarz rozwoju dziecka od urodzenia do wieku 6 lat

Rozwój dziecka zależy od bardzo wielu czynników. Na jedne masz wpływ, a na inne nie. Ale zawsze możesz poprawić i przyspieszyć rozwój dziecka, niezależnie od warunków startowych. Przeanalizuj poniższy kalendarz rozwoju dziecka i dowiedź się, czy tempo jest poprawne. Jeśli byłyby opóźnienia, to usuńmy blokery, czyli wszystko to, co przeszkadza w prawidłowym rozwoju.

Dzięki kalendarzowi rozwoju dziecka:

  • dowiesz się, jakie kluczowe umiejętności powinno osiągnąć dziecko od urodzenia do wieku 6 lat,
  • określisz tempo rozwoju dziecka i iloraz jego inteligencji,
  • poznasz zagrożenia dla osiągnięcia wspomnianych kluczowych umiejętności,
  • uświadomisz sobie konsekwencje, jakie wynikają z nieprawidłowego rozwoju dla przyszłości dziecka.

Jeśli chcesz:

  • zacząć prawidłowo wspierać rozwój dziecka,
  • dowiedzieć się, jak go przyspieszyć, a nie blokować, co jest bardzo łatwe,
  • poznać ponad 30 gadżetów, które blokują rozwój dziecka, ale używają ich wszyscy rodzice,
  • uzupełnić słabe punkty rozwoju dziecka,
  • zacząć prawidłowo rozwijać potencjał intelektualny,
  • uaktywnić, zachować i rozwinąć słuch absolutny, zdolności językowe i matematyczne,

to pełną wiedzę zyskasz tylko podczas szkoleń dla rodziców: grupowych lub indywidualnych online prowadzonych przez doktor Czerską.

Kalendarz rozwoju dziecka 0-6 lat niemowlę przedszkolak


Co znajdziesz na tej stronie?

Na dole i na górze strony znajdziesz odnośniki do 7 etapów – poziomów funkcjonalnych rozwoju dziecka. Zanim przeanalizujesz poniższy Kalendarz rozwoju dziecka, poznaj kilka bardzo fundamentalnych, ale mało znanych informacji:

  • jakim potencjałem i naturalnymi zdolnościami dysponuje każde dziecko od urodzenia,
  • kiedy i dlaczego mózg jest plastyczny,
  • od czego zależy i jak poprawić tempo rozwoju dziecka,
  • jak poprawnie dokonać oceny rozwoju dziecka i jakie wnioski z niej płyną, 
  • co utrudnia rozwój dziecka, 
  • jakie są konsekwencje opóźnień lub nieprawidłowości i co wtedy zrobić.

Naturalny potencjał

Małe dziecko od urodzenia posiada wiele naturalnych zdolności: słuch absolutny, zdolności językowe i liczbowe. 

Dlaczego nie dostrzegamy geniuszu dzieci szkolnych?

Wszystkie naturalne zdolności wygasają, ale tylko wtedy, jeśli nie są ćwiczone. Jedne już w wieku 6 miesięcy, a inne w wieku 3 lat. Większość do 6 roku życia. Utrzymanie tych umiejętności jest bardzo łatwe, ale wymaga codziennych, najczęściej półminutowych lub kilkuminutowych ćwiczeń. 

Jak zapobiec zanikowi zdolności?

Większość rodziców nie zdaje sobie sprawy z potencjału maluchów. Natomiast ci, którzy chcieliby go utrzymać i pomnażać, nie wiedzą jak to zrobić. Jeśli chcesz wiedzieć jak, sprawdź naszą ofertę szkoleń dla rodziców.

Dlaczego nie wierzymy w geniusz dziecka?

Dziś nie trzeba nikogo przekonywać, że maluchy mają zdolności językowe. Tymczasem wiele osób podchodzi z niedowierzaniem do innych zdolności, patrząc na nieudolność niemowląt. Dla przykładu żyrafa biegnie przed rodzicami 4 godziny po porodzie . Ile czasu zajmie to naszemu dziecku? Można byłoby zatem powiedzieć, że gatunek ludzki nie tylko nie ma przewagi, ale nawet jest upośledzony.

Jaki jest zysk z plastyczności mózgu dziecka?

Tymczasem dzieci rodzą się za wcześnie, jako neurologiczne wcześniaki. Dojrzewając dłużej w macicy, miałyby większe głowy, a poród nie byłby możliwy. Dlatego rodząc się, z jednej strony mają mózgi nieprzygotowane do życia, a z drugiej niezwykle plastyczne, zdolne nauczyć się zupełnie nowych funkcji. Nawet takich funkcji, do których mózg nie został przygotowany w drodze ewolucji, jak nauka czytania.

Przykład: Na czym polega neuroplastyczność?

W chwili narodzin mózg nie posiada ośrodków odpowiedzialnych za czytanie. Zatem trzeba je ukształtować. Najlepiej zrobić to od urodzenia, kiedy mózg jest najbardziej plastyczny. Jest to bardzo łatwe, ale wymaga codziennych półminutowych ćwiczeń.

Rozwój dziecka od urodzenia do 6 roku życia


Od czego zależy tempo rozwoju dziecka?

Tempo rozwoju dziecka uzależnione jest od:

  • czynników leżących po stronie dziecka, a więc neurologicznej kondycji mózgu, która zależy od czynników dziedzicznych lub zdarzeń mających miejsce w życiu płodowym lub po porodzie;
  • czynników zewnętrznych, a więc stymulujących bodźców ze środowiska.

Przykłady

Zatem dziecko może odziedziczyć niedoskonały mózg swojego rodzica, co łatwo jest zaobserwować w przypadku dysleksji i skrzyżowanej lateralizacji. Problemy rozwojowe mogą pojawić się także w wyniku uszkodzenia mózgu. Może mieć ono miejsce w życiu płodowym, ale także w trakcie lub po porodzie.

Tempo rozwoju zależy od kondycji mózgu

Gorsza kondycja mózgu oznacza zazwyczaj wolniejsze tempo rozwoju. Natomiast tempo rozwoju można poprawić przez właściwą stymulację oraz ułatwiając osiągnięcie kluczowych umiejętności. Jeśli jednak nieświadomie będziemy ograniczać bodźce stymulujące rozwój lub utrudniać dziecku osiągnięcie kluczowych umiejętności, to spowolnimy tempo rozwoju.

Jak poprawić tempo rozwoju dziecka?

Naturalne tempo

Większość rodziców ma świadomość, iż noworodek ma słaby wzrok, który możemy stymulować czarno-białymi kartami. Takie działania pomagają osiągnąć pierwszą kluczową umiejętność: reakcję źrenicy na światło oraz spostrzeganie silnych kontrastów. Zatem przyspieszają tempo rozwoju. Jeśli chcielibyśmy zaobserwować naturalne średnie tempo rozwoju, to należałoby pozostawić dziecku przypadkowe bodźce z otoczenia. Nadal jednak tempo rozwoju zależałoby od tych przypadkowych bodźców, a więc np. od urządzenia mieszkania.

Szybkie tempo

Jeśli jednak rodzic stymuluje rozwój dziecka czarno-białymi kartami i książkami, to ta umiejętność rozwinie się w dwukrotnie szybszym tempie. Wtedy należy zmienić rodzaj stymulujących bodźców i dopasować je do kolejnej umiejętności, którą powinien osiągnąć maluch. Takich kluczowych umiejętności w zakresie rozwoju wzroku jest 7. Nie warto zatem zanudzać dziecka tymi samymi czarno-białymi kartami.

Podsumowanie

Rozwój dziecka jest stale zmieniającym się procesem. Można go zarówno przyspieszyć, jak i opóźnić. Niestety zazwyczaj rodzice nie mają świadomości, jak łatwo można tego dokonać. Najczęściej jednak nieświadomie opóźniają ten proces. Często dzieje się to za sprawą artykułów w czasopismach dla rodziców, które podporządkowane są kampaniom marketingowym produktów dla niemowląt.

Jak niechcący opóźniamy rozwój dziecka?

Na przykład w pierwszym roku życia tempo rozwoju dziecka można opóźnić przez:

  • noszenie w niewłaściwej pozycji,
  • ułożenie dziecka do snu w niewłaściwej pozycji,
  • ubranie, które sprawi, że dziecko nie wykorzysta odruchów ułatwiających naukę pełzania,
  • ubranie, które nie pozwoli na wygaśniecie innych odruchów, co w efekcie doprowadzi do nadwrażliwości na bodźce i późniejszych problemów ze skupieniem uwagi (np. w edukacji szkolnej),
  • nieodpowiednią matę dla niemowlęcia,
  • masaż, który wygasi odruchy i utrudni osiągnięcie pełnej sprawności motorycznej i manualnej,
  • organizację otoczenia, np. kącika zabaw dla niemowlęcia,
  • kupno zabawek, które nie rozwijają kluczowych umiejętności, a inne wręcz blokują,
  • jedzenie, które utrudni rozwój neurologiczny,
  • buty i inne okrycie dla stopy, które wywoła płaskostopie, a dodatkowo utrudni rozwój motoryczny,
  • nieumiejętna pomoc dziecku w wykonaniu niektórych czynności.

Jest też ponad 30 gadżetów, które ułatwiają opiekę nad dzieckiem, a blokują rozwój. Niestety używają ich wszyscy rodzice.

Polecane szkolenie

Pierwsze 18 miesięcy życia

jak w pierwszym roku blokujemy rozwój dziecka

Jak przyspieszyć rozwój dziecka?

Tymczasem można z łatwością przyspieszyć rozwój dziecka przez:

  • zmianę pozycji noszenia niemowlęcia,
  • zmianę ubrania,
  • rezygnację z licznych gadżetów, które ułatwiają opiekę nad niemowlęciem, ale są blokerami rozwoju,
  • wprowadzenie modyfikacji do diety matki i dziecka,
  • zmianę pozycji w trakcie snu,
  • kupno lub stworzenie odpowiednich, przemyślanych zabawek,
  • modyfikację masażu,
  • ćwiczenia ruchowe dziecka z rodzicem itp.

Potrzebną wiedzę zyskają rodzice podczas szkoleń prowadzonych przez doktor Czerską.


Po co oceniać tempo rozwoju dziecka?

Poziom inteligencji

Na podstawie tempa rozwoju ruchowego i manualnego możesz

  • ocenić poziom inteligencji,
  • przewidzieć dysfunkcje i zapobiec im przez uzupełnienie zaniedbanych obszarów rozwoju dziecka,

Pomoże w tym kalendarz rozwoju dziecka.

Przewidywanie problemów z nauką szkolną

Analizując kalendarz rozwoju dziecka pamiętaj, że to nie szybkość jest najważniejsza, a kolejność kluczowych etapów. Ominięcie jednej z kluczowych umiejętności drastycznie zwiększa ryzyko dysleksji rozwojowych, a więc również problemów szkolnych.

Przewidywanie szybkości i dalszych rozbieżności w rozwoju dziecka

Najważniejsze jest to, że ocena szybkości rozwoju dziecka pomaga przewidzieć, czy maluszek osiągnie kluczowe umiejętności czy też będzie miał z tym problemy. Jeśli spostrzegasz, że twoje dziecko nie osiągnęło wymaganej umiejętności lub będzie miało z tym problem, to musisz podjąć reakcję, a nie czekać na konsekwencje tego faktu.

Ocena rozwoju dziecka

Co sprawdzić?

Studiując kalendarz rozwoju dziecka, należy sprawdzić, czy osiągnęło ono kluczowe umiejętności, charakterystyczne dla danego wieku, ale nie tylko. Konieczne jest sprawdzenie, czy osiągnęło ono także wszystkie wcześniejsze umiejętności, tzw. kamienie milowe, związane z dojrzewaniem wcześniejszych etapów, a więc związanym z tymi etapami struktur mózgu.

musisz To wiedzieć

Rozwój dziecka można porównać do budowy domu. Nie należy budować 4 piętra, nie upewniwszy się, że budowa wcześniejszych została ukończona. Gdyby piętra 1, 2 i 3 nie były w pełni ukończone, to i tak dom by powstał. Jednakże przy eksploatacji zaczęłyby pękać ściany!

Podobnie jest z rozwojem dziecka. Można nie zauważyć problemów, można je bagatelizować. Kiedy jednak dziecko rozpocznie naukę szkolną, jego mózg nie poradzi sobie z nowymi wyzwaniami. Będzie wtedy za późno, aby mu pomóc.

Dobra wiadomość

Można uzupełnić rozwój zaniedbanych struktur i zapobiec dysfunkcjom i problemom w nauce szkolnej, ale tylko do wieku 6-7 lat. Wtedy kończy się okres największej plastyczności mózgu.

rozwój dziecka 0-6 lat prawidłowy i nieprawidłowy schemat

Proszę pamiętaj, że pełne informacje pozwalające Ci

  • samodzielnie ocenić rozwój dziecka,
  • znaleźć słabe punkty rozwoju neurologicznego,
  • uzupełnić i poprawić rozwój zaniedbanych niechcący obszarów,
  • przyspieszyć rozwój ruchowy, manulany, a przede wszystkim intelektualny,
  • zapobiec zanikowi naturalnych zdolności każdego małego dziecka,
  • pomnożyć inteligencję, pamięć, wyobraźnię i kreatywność,
  • rozwinąć zdolności językowe, matematyczne i słuch absolutny,
  • zapobiec dysfunkcjom rozwojowym

uzyskasz tylko podczas szkoleń online dla rodziców, grupowych lub indywidualnych prowadzonych przez dr Anetę Czerską, autorkę metody Cudowne Dziecko, metody wszechstronnego wspierania rozwoju dziecka, która jest najlepsza dla wszystkich dzieci w wieku od urodzenia do wieku 6 lat, dla noworodków, niemowląt, przedszkolaków, a nawet dzieci wczesnoszkolnych.

To, że czytasz tę stronę oznacza, że zależy Ci na rozwoju Twojego dziecka. Teraz jest czas, aby przestać analizować teorię i rozwój innych dzieci. Skup się na praktyce. Dowiedź się, jak możesz zacząć poprawnie wspierać rozwój neurologiczny i potencjał intelektualny swojego dziecka. Wybierz szkolenie lub Pakiet szkoleń z rabatem, aby przekonać się, jak wiele praktycznej wiedzy możesz zyskasz dla siebie i dla Twojego dziecka już teraz.


Co w PRAKTYCE możesz zrobić dla rozwoju swojego dziecka?

Jeśli jeszcze nie wiesz, które szkolenie wybrać, to przeczytaj, w jaki sposób możesz wspierać rozwój dziecka i jak pomogą Ci w tym nasze szkolenia.

kontrastowe karty do stymulacji wzroku tropy sylwetki zwierząt pies


Na co zwrócić uwagę analizując rozwój dziecka?

Wzrok w rozwoju dziecka

Statystyczne dziecko bardzo szybko osiąga pierwszą umiejętność w zakresie sprawności wzrokowej. Ma natomiast duże problemy w osiągnięciu umiejętności świadczących o rozwoju wyższych ośrodków mózgu.

Sprawność manualna i motoryczna w rozwoju dziecka

Większość dzieci nie osiąga ważnego kamienia milowego, jakim jest pełzanie. Pełzają one zbyt wolno. Nie odpychają się w równym stopniu prawą, jak i lewą nogą. Część ma zbyt słabe ręce, przez co grzęzną one pod ciałem dziecka i nie potrafi ono ich wyjąć. Czasem pełzają  odpychając się jednocześnie dwoma nogami. Inne zarzucają najpierw lewą stronę ciała, a następnie prawą. Tymczasem ruch powinien być naprzemienny. O większości dzieci można powiedzieć, że nie pełzają na tyle dynamicznie, aby pokonać łączny dzienny dystans 50 metrów. Zatem możemy powiedzieć, że dwa pierwsze etapy i związane z nimi struktury mózgu nie zostały rozwinięte. Trzeba je uzupełnić. 

 

Typowe problemy w rozwoju dziecka

Najczęściej rozwój dziecka jest zaniedbany na trzech pierwszych etapach pokazanych przez kalendarz rozwoju dziecka:

  1. Okres noworodkowy – 1. miesiąc życia – kiedy dojrzewa rdzeń kręgowy i rdzeń przedłużony
  2. Wczesny okres niemowlęcy – 2,5 miesiąca – kiedy dojrzewa most
  3. Pośredni okres niemowlęcy – 7 miesięcy – kiedy dojrzewa śródmózgowie

Jakie są konsekwencje nieprawidłowości rozwoju dziecka?

Konsekwencje zaobserwujemy najczęściej dopiero po 6-7 roku życia, ale wtedy będzie już za późno, aby zmienić organizację neurologiczną mózgu. Jest bardzo prawdopodobne, że dziecko będzie wtedy cierpieć na dysfunkcje rozwojowe i problemy z nauką szkolną [1] . Zatem nie wolno bagatelizować nieprawidłowości w rozwoju dziecka, a jak najszybciej uzupełnić rozwój zaniedbanych obszarów.

Glenn Doman[2] zauważył, że jeśli zdrowe dziecko z jakiegokolwiek powodu nie przejdzie choćby jednej fazy, to nie będzie w pełni zdrowe i normalne – dopóki nie będzie miało okazji uzupełnienia tego brakującego etapu.

Skutki niewłaściwego rozwoju[1]:

  • zaburzenia w uczeniu się,
  • słaba pamięć,
  • zespół nadaktywności ruchowej,
  • dysleksja (trudności w czytaniu),
  • dyspraksja (zaburzenia równowagi i koordynacji),
  • dysgrafia (zaburzenia pisania),
  • dyskalkulia (zaburzenia liczenia),
  • dysfazja (zaburzenia mowy),
  • dysnomia (zaburzenia nazywania),
  • zespół Aspergera (zaburzenia w odczytywaniu społecznych   i uczuciowych sygnałów)
  • zaburzenia lękowe,
  • zaburzenia nastroju i samooceny
  • kłopoty z poruszaniem się,
  • problemy z utrzymywaniem właściwej pozycji ciała,
  • kłopoty z właściwym rozpoznawaniem cyfr.

Rozwój mózgu nie postępuje automatycznie – jak pory roku. Uzależniony jest od bodźców, które do mózgu docierają.

Rozwój dziecka 0-6 lat od niemowlaka do przedszkolaka


Co zrobić, jeśli wykryjemy zaniedbane obszary?

Większość rodziców jest przygnębiona, kiedy odkryją zaniedbane obszary, gdyż to równoznaczne jest, że dziecko w przyszłości będzie cierpieć na problemy z nauką szkolną, dysleksję lub inne dysfunkcje[1]. Tymczasem, powinniśmy się z tego cieszyć, gdyż dopiero teraz możemy dziecku pomóc i właściwie zadbać o jego rozwój.

Statystyki

Rozwój dzieci w przeważającej większości nie przebiega ani optymalnie, ani poprawnie. Rodzice nie zauważają nieprawidłowości, a zatem nie mogą pomóc dziecku. To dlatego na dysfunkcje i różne problemy z nauką cierpi tak wiele dzieci – około 60% młodych uczniów.

Powód do radości

Znalezienie zaniedbanych obszarów rozwoju dziecka jest równoznaczne z uświadomieniem sobie nieprawidłowości i możliwością pracy nad tymi obszarami. To, że rodzic nie był ich świadomy, nie oznacza, że ich nie było. Zatem warto żal zamienić na wdzięczność, że nieprawidłowości udało się dostrzec wystarczająco wcześnie – przed 6-7 rokiem życia.

Wczesna edukacja

Zatem można  zapobiec wszelkim problemom w nauce i nie dopuścić do dysfunkcji. Chcąc mieć pewność sukcesu, warto nauczyć dziecko czytać i matematyki, zanim pójdzie ono do szkoły. Przy tym warto wybrać metody, które są odmienne od metod szkolnych. Metody szkolne są dla dziecka najtrudniejsze, ale też uwydatnią wszystkie zaniedbane obszary rozwoju.

Flashcards Bity Inteligencji Wczesna Edukacja Czytanie Globalne Jak wspierać rozwój dziecka w wieku przedszkolnym


Jak zapobiec dysfunkcjom?

Dysfunkcje są konsekwencją niedoskonałości mózgu. Dlatego należy jak najlepiej ukształtować mózg w okresie największej jego plastyczności, a więc do 6-7 roku życia.

Dysfunkcja (np. dysleksja) może być konsekwencją nieprawidłowego rozwoju motorycznego lub manualnego. Zatem trzeba uzupełnić rozwój zaniedbanych struktur.

Może być też konsekwencją niedoskonałości mózgu, które dziecko odziedziczyło (rodzic mógł mieć skrzyżowaną lateralizację). Tymczasem jeśli dziecko nauczy się czytania i matematyki zanim pójdzie do szkoły, to nikt nigdy nie zaobserwuje u niego dysleksji. Nie warto przy tym zaczynać nauki od liter. Jeśli masz piankową matę dla niemowlęcia z literkami, to przeczytaj listę typowych błędów, jakie popełniamy, bawiąc się czytaniem.

zestaw do nauki czytania globalnego dla niemowląt i przedszkolaków


Kalendarz rozwoju dziecka

Kamienie milowe w rozwoju dziecka

Kamienie milowe rozwoju dziecka to bardzo ważne umiejętności, od których zależy dalszy rozwój dziecka. Taką kluczową umiejętnością jest na przykład pełzanie, ale nie jest nią samodzielne siadanie. Dzieje się tak, gdyż dynamicznie pełzanie na dystansie 50 metrów dziennie świadczy o bardzo dobrym rozwoju mózgu: rdzenia kręgowego i rdzenia przedłużonego (zob. poniższe etapy i kalendarz rozwoju dziecka). Dodatkowo ruchy naprzemienne świadczą o rozwoju ciała modzelowatego, od którego rozwoju zależą dalsze umiejętności tj. raczkowanie, chodzenie, bieganie, rozwój mowy, gra na instrumencie.

Zatem dziecko, które ominęło pełzanie lub nie pełzało wystarczająco sprawnie, dynamicznie, nie w pełni symetrycznie i nie naprzemiennie, zdaniem G. Domana[2] nigdy nie będzie w pełni zdrowe i normalne, dopóki nie uzupełni zaniedbanych obszarów rozwoju. Zgodnie z badaniami Instytutu Psychologii Neurofizjologicznej w Chester w Wielkiej Brytanii[3], jest bardzo duża korelacja między nieprawidłowym rozwojem motorycznym, a późniejszymi dysfunkcjami rozwojowymi, w tym kłopotami z nauką czytania i matematyki.

Natomiast samodzielne siadanie nie jest kamieniem milowym rozwoju dziecka. Może nawet utrudnić osiągnięcie innych kluczowych umiejętności.

Okresy rozwoju dziecka

Kamienie milowe rozwoju dziecka powinny być osiągnięte w określonym czasie. Okresy te nazywamy krytycznymi.

Okres krytyczny to optymalny okres do nabycia pewnego typu umiejętności. Ustalenie takich przedziałów czasu jest niezwykle trudne, ale nieustannie trwają badania na gruncie biologii rozwojowej i neurologii […]. Pogląd, że okres od urodzenia do szóstego roku życia to najważniejszy czas w życiu człowieka, staje się coraz bardziej powszechny. Uważa się, że w tym właśnie czasie kształtuje się człowiek w sensie neurologicznym[4].

Zgodnie z profilem rozwojowym mózgu Domana[5]-Delacato[6]-Domana[7], opracowanym przez zespół badaczy The Institutes for the Achivement of Human Potencial  w Filadelfii, okres pierwszych sześciu lat można podzielić na siedem faz, które wynikają z rozwoju konkretnych obszarów mózgu. Zatem poznajmy kalendarz rozwoju dziecka czyli 7 etapów od urodzenia do 6 roku życia.

Etapy rozwoju dziecka 

  1. Okres noworodkowy – 1. miesiąc życia – kiedy dojrzewa rdzeń kręgowy i rdzeń przedłużony
  2. Wczesny okres niemowlęcy – 2,5 miesiąca – kiedy dojrzewa most
  3. Pośredni okres niemowlęcy – 7 miesięcy – kiedy dojrzewa śródmózgowie
  4. Późny okres niemowlęcy – 12 miesięcy – kiedy dojrzewa początkowy poziom korowy
  5. Wiek poniemowlęcy – 18 miesięcy – kiedy dojrzewa wczesny poziom korowy
  6. Wiek 3 lata – kiedy dojrzewa pierwotny poziom korowy
  7. Wiek 6 lat – kiedy dojrzewa najwyższy poziom korowy

O rozwoju powyższych struktur mózgu świadczą konkretne umiejętności w zakresie rozwoju wzroku, słuchu, mowy, dotyku, sprawności ruchowej i manualnej. Zatem każdy etap można ocenić po 6 umiejętnościach, które powinny zostać przez dziecko osiągnięte do wymaganego wieku.

Omawiamy je na poszczególnych podstronach poświęconych poszczególnym etapom, do których odnośniki znajdują się niżej. 

Co utrudni osiągnięcie kluczowych sprawności?

Wymieńmy sytuacje zagrożenia, w których osiągnięcie kluczowych umiejętności będzie trudne, a dziecko nie poradzi sobie bez twojej pomocy:

  • niemowlę ulewa lub ma inne kłopoty ze zdrowiem,
  • stosujesz klin w łóżeczku lub używasz innych zaleconych przyrządów i gadżetów w trosce o zdrowie,
  • podczas ciąży kobieta mało się poruszała,
  • poród odbył się przez cesarskie cięcie,
  • obserwujemy nawet lekką asymetrię ciała,
  • niemowlę niechętnie leży na brzuszku.

W takich sytuacjach prawidłowy rozwój dziecka nie będzie możliwy bez pomocy rodzica. Im szybciej rozpoczniesz prawidłowo wspierać maluszka, tym łatwiej będzie uzupełnić zaniedbane obszary i zapewnić optymalny rozwój neurologiczny.

Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu

Kalendarz rozwoju dziecka możemy na początek przeanalizować na podstawie obserwacji sprawności wzrokowej.

Pierwszy miesiąc

Noworodek w pierwszym miesiącu powinien reagować na światło lub jego brak poprzez rozszerzanie lub zwężenie źrenicy. Powinien koncentrować wzrok na kontrastowych obiektach.

Drugi i trzeci miesiąc

Niemowlę mając dwa miesiące ćwiczy postrzeganie kształtów i kolorów. Kiedy ma trzy miesiące umiejętność ta powinna być już osiągnięta.

Czwarty, piąty, szósty i siódmy miesiąc

Niemowlę w kolejnych miesiącach ma coraz lepszy wzrok. Mając siedem miesięcy widzi małe elementy.

Ósmy, dziewiąty, dziesiąty, jedenasty i dwunasty miesiąc

Dziecko, które ma osiem, dziewięć i dziesięć miesięcy uczy się rozumienia trójwymiarowości. Kiedy ma jedenaście i dwanaście miesięcy oczekujemy prawidłowej zbieżności gałek ocznych z poczuciem głębi.

Półtora roku

Kiedy dziecko ma 18 miesięcy rozróżnia podobne, ale nie jednakowe symbole. Mogą to być na przykład tropy zwierząt, czyli ślady ich łap na śniegu lub w błocie. Można to sprawdzić, korzystając z dwóch zestawów edukacyjnych kart Sylwetki i tropy zwierząt dzikich i domowych.

Trzy lata

Dziecko w wieku 3 lat rozróżnia litery i cyfry, ale tylko pod warunkiem, że mogło je obserwować. Niestety równocześnie rodzice i opiekunowie popełniają bardzo wiele błędów w zakresie nauki czytania i liczenia, co niesie poważne konsekwencje dla rozwoju i późniejszej nauki szkolnej. Okazuje się, że zamiast pomagać, umniejszamy potencjał intelektualny.

Jak Nauczyć Dziecko Liczyć Matematyki Nauka Liczenia dla przedszkolaka

Sześć lat

Dziecko w wieku 6 lat powinno radzić sobie z czytaniem wyrazów z ustaloną dominacją półkulową. To dlatego, że do tego wieku ustala się dominacja jednego oka, jak również cała lateralizacja.

Podobnie można omówić każdy z sześciu obszarów rozwoju. Oprócz wzroku będzie to także sprawność słuchowa, sprawność dotykowa, ruch, mowa i sprawność manualna.

Typowe błędy w ocenie rozwoju dziecka

Rodzice zazwyczaj sprawdzają jeden wybrany etap rozwoju, który jest skorelowany z wiekiem dziecka. Tymczasem należy sprawdzić, czy dziecko osiągnęło wszystkie kluczowe umiejętności,  przeglądając wcześniejsze etapy. Na każdym etapie należy sprawdzić 6 umiejętności (dla wzroku, słuchu, mowy, dotyku, ruchu i prawności manualnej). Jeśli na przykład okazałoby się, że dziecko nie pełzało ruchem naprzemiennym, dynamicznie na dystansie 50 metrów dziennie, to należy uzupełnić zaniedbane obszary rozwoju jak najszybciej, ale najpóźniej do 6 roku życia, gdyż konsekwencje takiego zaniedbania będą widoczne w późniejszym życiu i edukacji.

Zatem przeanalizuj Kalendarz rozwoju dziecka a wraz z nim wszystkie kamienie milowe, czyli kluczowe umiejętności, które są charakterystyczne dla każdego z etapów, które Twoje dziecko z racji wieku powinno było już zakończyć.


7 etapów neurologicznego
rozwoju dziecka


Źródło:

[1] S. Goddard Blythe: Jak osiągać sukcesy w nauce?, Warszawa 2011, Wydawnictwo Naukowe PWN.

[2] G. Doman: Jak postępować z dzieckiem z uszkodzeniem mózgu czyli Opóźnionym umysłowo, upośledzonym umysłowo, z dziecięcym porażeniem mózgowym, z zaburzeniami emocjonalnymi, spastycznym, wiotkim, sztywnym, z padaczką, autystycznym, atetotycznym, nadpobudliwym, z zespołem Downa. Poznań 1996, Wydawnictwo “Protext”.

[3] S. Goddard Blythe: Jak osiągać sukcesy w nauce?, Warszawa 2011, Wydawnictwo Naukowe PWN.

[4] A. Czerska: Czytanie dla rozwoju. Wczesnodziecięca nauka czytania metodą Cudowne Dziecko, Warszawa 2016, Instytut Rozwoju Małego Dziecka.

[5] Glenn Doman, absolwent Uniwersytetu w Pensylwanii z 1946 roku, założyciel The Institutes for the Achivement of Human Potencial w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych, autor serii książek “Cicha rewolucja”.

[6] Carl H. Delacato, psycholog wychowawczy, współtwórca metody rehabilitacji Domana – Delacato dla dzieci z uszkodzeniem mózgu, autor książki “Dziwne, niepojęte. Autystyczne dziecko”. Przekł. M. Główczak. Warszawa 1995, Fundacja Synapis.

[7] Robert Doman, brat Glenna Domana, lekarz, specjalista rehabilitacji.